Σε αναμμένα κάρβουνα η εστίαση εν αναμονή νέων περιοριστικών μέτρων, με την αγωνία για τον τζίρο της εορταστικής περιόδου να χτυπάει κόκκινο. Και όλα αυτά ενώ η πτώση στην εστίαση το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου είναι πάνω από 50% και 60.000 εργαζόμενοι του κλάδου σε αναστολή σύμβασης.

Από την πορεία των επιδημιολογικών δεδομένων, φαίνεται ότι τα φετινά Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά θα είναι διαφορετικά, χωρίς ρεβεγιόν, με ζημιωμένη για μια ακόμη φορά την εστίαση.

Πέρα από το ψυχολογικό σοκ, που προκαλεί το σφόδρα πιθανό ενδεχόμενο, ο Δεκέμβριος να είναι «κλειστός» ή σχεδόν «κλειστός», το πρόβλημα είναι και οικονομικό ή κυρίως οικονομικό. Εκτός από τις επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου, που αγωνιούν για τον τζίρο της Χριστουγεννιάτικης αγοράς, ο οποίος αναλογεί γύρω στο 15% με 20% του ετήσιου κύκλου εργασιών για τις μικρότερες επιχειρήσεις, σε αναμμένα κάρβουνα κάθεται και η εστίαση, ειδικά από τη στιγμή που ο νέος κύκλος περιοριστικών μέτρων «ψαλιδίζει» ακόμα περισσότερο το ωράριο λειτουργίας, όπου τουλάχιστον δεν κατεβαίνουν υποχρεωτικά ρολά λόγω «κοκκινίσματος» των επιδημιολογικών δεικτών.

Εστίαση: Στον «αέρα» 500 εκατ. ευρώ, 50% μείωση το τελευταίο δίμηνο

Ο συνήθης ετήσιος τζίρος στην εστίαση υπολογίζεται από τους αρμόδιους φορείς γύρω στα 5 δις ευρώ. Ειδικά την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, ο συνήθης τζίρος είναι περίπου στο 10% κι αυτό σημαίνει πρακτικά ότι γύρω στα 500 εκατ. ευρώ είναι αυτήν τη στιγμή στον «αέρα». Το πρόβλημα επιτείνεται, καθώς ήδη ο κλάδος είναι επιβαρυμένος από μια απώλεια τζίρου 66% στο τρίμηνο της καραντίνας, ενώ οι προσδοκίες για κάλυψη μέρους των απωλειών κατά τους θερινούς μήνες, επιβεβαιώθηκαν μόνο τον Αύγουστο.

Τα στοιχεία για το Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, όπου «έτρεχαν» νέα περιοριστικά μέτρα, είναι μάλλον απογοητευτικά. Σύμφωνα με επαγγελματίες του κλάδου, η πτώση αμιγώς στην εστίαση ξεπερνά το 50%, ενώ στα καφέ διαμορφώνεται στο 30-40% αναλόγως την περιοχή. Όσον αφορά, δε, στον αντίκτυπο στους εργαζόμενους του κλάδου- που αριθμεί περίπου 330.000 άτομα συνολικά- υπολογίζεται ότι γύρω στα 60.000 άτομα βρίσκονται σε αναστολή σύμβασης εργασίας.

Ερχονται νέα μέτρα στήριξης στον κλάδο της εστίασης

Το οικονομικό επιτελείο από την πλευρά του, ετοιμάζεται για την ανακοίνωση των νέων μέτρων στήριξης, που δεν θα περιοριστούν στον κλάδο της εστίασης, αλλά θα καλύψουν όλες τις δραστηριότητες, που θα υποχρεωθούν να κατεβάσουν ρολά ή θα πληγούν από τα νέα περιοριστικά μέτρα. Ειδικά, δε, όσον αφορά στην εστίαση, τα στοιχεία από τις ηλεκτρονικές πληρωμές που έρχονται σχεδόν σε ημερήσια βάση, φανερώνουν μια εικόνα όχι τόσο απογοητευτική, όσο αποτυπώνεται στους υπολογισμούς των αρμόδιων κλαδικών φορέων.

Η «συνταγή» που θα εφαρμόσει και στην παρούσα φάση το οικονομικό επιτελείο δεν θα διαφέρει από τις δέσμες μέτρων των προηγούμενων μηνών, που κατάφεραν να ανακόψουν το κύμα απολύσεων και των «λουκέτων». Αναγνωρίζοντας, ωστόσο, ότι η αγορά είναι ήδη επιβαρυμένη, αυτά τα «εργαλεία» θα επικαιροποιηθούν και θα επικεντρωθούν στους πιο «ευαίσθητους» κλάδους.

Ετσι, πέρα από τις αναστολές φορολογικών- ασφαλιστικών υποχρεώσεων, που εφαρμόστηκαν στους μήνες της σκληρής καραντίνας, τις αποζημιώσεις ειδικού τύπου για εργαζόμενους και μικρές επιχειρήσεις, τις αναστολές δανειακών υποχρεώσεων, θα τροποποιηθεί το «εργαλείο» της επιστρεπτέας προκαταβολής λαμβάνοντας τη μορφή επιχορηγήσεων. Όσον αφορά, δε, στο μέτρο της υποχρεωτικής μείωσης ενοικίων κατά 40%, ήδη έχει τεθεί σε εφαρμογή για τις περιοχές στο «4» κι από τη στιγμή που αυτές πληθαίνουν, θεωρείται βέβαιο ότι θα επανέλθει ως οριζόντιο μέτρο στήριξης.

Το παράδειγμα του «Βενέτη» φέρνει πίσω το μέτρο μείωσης του ενοικίου

Η μείωση του ενοικίου χαρακτηρίζεται από την εστίαση ως το υπ’ αριθμόν ένα μέτρο στήριξης, καθώς καλύπτει μεγάλο μέρος του λειτουργικού τους κόστους. Το παράδειγμα, δε, του «Βενέτη» που υποχρεώθηκε στο κλείσιμο 5 καταστημάτων, επειδή οι ιδιοκτήτες αρνήθηκαν να μειώσουν οικειοθελώς τα μισθώματα, δείχνει ότι η επαναφορά του μέτρου είναι μονόδρομος. Όπως σημειώνουν, δε, επαγγελματίες του κλάδου, τα περιθώρια μετεγκατάστασης- ως μέτρο πίεσης στους αδιάλλακτους ιδιοκτήτες- είναι σχεδόν ανύπαρκτα, καθώς ειδικά στην εστίαση το κόστος είναι απαγορευτικό και λόγω των ειδικών υποδομών/προδιαγραφών που πρέπει να πληρούν οι εγκαταστάσεις.

Επισημαίνοντας ότι εστίαση δεν είναι μόνο τα εστιατόρια, τα ταχυφαγεία ή τα καφέ, αλλά όλη η αλυσίδα- δηλαδή παραγωγοί, προμηθευτές, τα ζυθοποιεία και τα οινοποιεία, οι κρεοπώλες, ως τα καθαριστήρια- ανεβάζοντας έτσι τον πολλαπλασιαστή για την οικονομία, οι επαγγελματίες του κλάδου ζητάνε, επίσης, την κάλυψη στο 100% των ασφαλιστικών εισφορών, τη ρύθμιση των οφειλών τους έναντι των ΟΤΑ, «ενέσεις» ρευστότητας μέσω μη επιστρεπτέας προκαταβολής.