Ένα ιδιόμορφο υβρίδιο του Snapchat από το 2016 δίνει το παρών ανάμεσα στα υπόλοιπα κοινωνικά μέσα, προκαλώντας φρενίτιδα στο «αρχηγείο» του Zuckerberg.

Ο λόγος για το TikTok, το κινεζικό κοινωνικό δίκτυο «φαινόμενο» που μέσα στο 2019 κατάφερε να χτυπήσει ρεκόρ χρηστών αγγίζοντας τα 250 εκατομμύρια ημερησίως.

Είναι γνωστό ότι η Κίνα όσον αφορά στην τεχνολογία βρίσκεται έτη φωτός μπροστά, δημιουργώντας τεχνολογικούς κολοσσούς με ταχύτατους ρυθμούς, οι οποίοι, ωστόσο εξελίσσονται κυρίως εντός των γεωγραφικών συνόρων της χώρας.

Η κινεζική ByteDance από το 2017 κατάφερε να ανατρέψει τα δεδομένα και να δημιουργήσει ένα μέσο, που πλέον μετρά 500 εκατομμύρια εγγεγραμμένους χρήστες, όχι μόνο στην Κίνα και την Ασία, αλλά την Ευρώπη και την Αμερική.

Τι είναι το TikTok & τα εντυπωσιακά νούμερα που το ακολουθούν

Πρόκειται, λοιπόν, για μία εφαρμογή η οποία μέσα από τα βίντεο που ανεβάζει στην πλατφόρμα ο χρήστης, έχει ως σκοπό να διασκεδάσει όσο περισσότερους «θεατές» γίνεται.

Η αρχή έγινε το 2016 με το Douyin, για την αγορά της Κίνας, ενώ για τον υπόλοιπο κόσμο λανσαρίστηκε το 2017 το TikTok, από την κινεζική ByteDance. Η εφαρμογή επιτρέπει στους χρήστες του να δημιουργούν βίντεο με μουσική και συγχρονισμ, τα οποία κοινοποιούνται στους χρήστες που είναι συνδεδεμένοι με τις «βιβλιοθήκες» της εφαρμογής. Το 2018 το app κέρδισε δημοτικότητα και έγινε η εφαρμογή με τα περισσότερα downloads στις ΗΠΑ τον Οκτώβριο του 2018, ενώ από την ίδια χρονιά διατίθεται σε περισσότερες από 150 αγορές και 75 διαφορετικές γλώσσες.

Αρχικά το Douyin αναπτύχθηκε για τους χρήστες της Κίνας μέσα σε 200 ημέρες, ενώ μέσα στον πρώτο χρόνο λειτουργίας της η εφαρμογή κατάφερε να συγκεντρώσει 100 εκατομμύρια χρήστες, με περισσότερα από ένα δισεκατομμύριο βίντεο να προβάλλονται σε καθημερινή βάση. Μάλιστα, μελέτες έχουν δείξει ότι σε μόλις ένα χρόνο τα μικρής διάρκειας διασκεδαστικά βίντεο στην Κίνα αυξήθηκαν κατά 95, περίπου, εκατομμύρια.

Τον Σεπτέμβριο του 2017 έκανε την εμφάνισή του το TikTok, ακριβώς η ίδια εφαρμογή με το Douyin, το οποίο, ωστόσο, διοχετεύτηκε στη διεθνή αγορά, καταφέρνοντας μέχρι τον Ιανουάριο του 2018 να καταλάβει την πρώτη θέση μεταξύ των δωρεάν εφαρμογών με τα περισσότερα downloads στην Ταϊλάνδη και άλλες χώρες εκτός Κίνας.

Το Νοέμβριο του 2017 η ByteDance δαπάνησε το ποσό του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων για να εξαγοράσει την δημοφιλή πλατφόρμα κοινωνικών μέσωνMusical.ly, με έδρα τη Σάντα Μόνικα στην Καλιφόρνια, η οποία αποσκοπούσε κυρίως στο εφηβικό κοινό των ΗΠΑ, προσβλέποντας στην αξιοποίηση των χρηστών της και την δημιουργία μιας μεγαλύτερης κοινότητας με τους ήδη υπάρχοντες λογαριασμούς και τα δεδομένα που υπήρχαν ήδη, ενοποιημένα σε μια εφαρμογή με τον τίτλο TikTok.

Αξίζει να αναφερθεί ότι το TikTok μόνο στις ΗΠΑ μετρά περίπου 80 εκατομμύρια downloads, ενώ στον υπόλοιπο κόσμο (εκτός Κίνας) ξεπερνά τα 800 εκατομμύρια, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Sensor Tower, μια πλατφόρμα ανάλυσης εφαρμογών με έδρα στο Σαν Φρανσίσκο, στο CNBC.

Εντύπωση, μάλιστα, προκαλεί το γεγονός ότι κατά το πρώτο εξάμηνο του 2018 το TikTok αποτελούσε την εφαρμογή με τα περισσότερα downloads στο App Store, με εκτιμώμενα 104 εκατομμύρια λήψεις παγκοσμίως, ξεπερνώντας κατά πολύ τις λήψεις που καταγράφηκαν σε δημοφιλή για τον δυτικό κόσμο κοινωνικά μέσα όπως τα Instagram, WhatsApp, Youtube, ενώ στα τέλη του ίδιου χρόνου ξεπέρασε τα έξι εκατομμύρια χρήστες στις ΗΠΑ, καταλαμβάνοντας την τέταρτη θέση μεταξύ των δωρεάν εφαρμογών στο AppleStore αφήνοντας πίσω του δημοφιλή apps όπως τα Netflix, Snapchat και Facebook Messenger.

Από την άλλη, σε παγκόσμιο επίπεδο το app από τον Ιούλιο του 2018 μετρά 500 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες μηνιαίως –ένας αριθμός μεγαλύτερος από τους χρήστες του Twitter παγκοσμίως και μισός περίπου από εκείνους του Instagram.

Η επιτυχία του TikTok κατάφερε να εκτοξεύσει τα κέρδη της ByteDance, η οποία κατέχει μια σειρά άλλων κοινωνικών μέσων και εφαρμογών ενημέρωσης, με την εκτιμώμενη αποτίμησή των κερδών της να αγγίζουν τα 75 δισεκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας την έτσι μία από τις πολυτιμότερες νεοσύστατες επιχειρήσεις στον κόσμο.

Πώς λειτουργεί

Στην εφαρμογή του το TikTok είναι πολύ εύκολο και διασκεδαστικό, γι αυτό και ίσως να έχει αγκαλιαστεί από το κοινό τόσο πολύ. Δεν υπάρχουν διαφημίσεις, δεν υπάρχουν ειδήσεις, δεν υπάρχουν προσωπικές απόψεις, δεν υπάρχουν φωτογραφίες.

Μοναδική προϋπόθεση για να συμμετέχει κάποιος στο app είναι η δημιουργία σύντομης διάρκειας βίντεο με μουσική, τα οποία τις περισσότερες φορές εμφανίζονται με συγχρονισμένα χείλη με το τραγούδι, κάποια χορογραφία ή ακόμη και ένα μικρό σκετς, ενώ προκειμένου τα βίντεο να είναι πιο θελκτικά και εντυπωσιακά, παρέχονται από την εφαρμογή συγκεκριμένα εργαλεία επεξεργασίας και φίλτρα για οπτικά εφέ.

Εκτός από αυτά, οι χρήστες έχουν πρόσβαση σε μια «βιβλιοθήκη» μουσικής, μέσα από την οποία επιλέγουν ποιο τραγούδι θα «ντύσει» το βίντεό τους. Από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία της εφαρμογής και το δυνατό ατού της συγκριτικά με τις εφαρμογές κοινωνικών μέσων της Δύσης όπως το Snapchat, το Facebook ή το Instagram. Καμία από τις τρεις προαναφερθείσες πλατφόρμες δεν επιτρέπει στους χρήστες της να προσθέτουν μουσική στα βίντεό τους, δίνοντας έτσι στο TikTok ένα σημαντικό πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών του στο κομμάτι βίντεο.

Για περισσότερη διάδραση μεταξύ των χρηστών ο «θεατής» μπορεί να αντιδράσει κάνοντας like, κάποιο σχόλιο ή βάζοντας ένα emoticon, αναλόγως την εντύπωση που του δημιουργήθηκε, ενώ δεν είναι είναι λίγες οι φορές που δημιουργούνται θεματικά challenges, έτσι ώστε να προσφέρουν έμπνευση και να δίνουν ιδέες στους χρήστες που πιθανόν να μην είναι τόσο ευρηματικοί σε καθημερινή βάση.

Τόσο το TikTok όσο και το Douyin κατάφεραν να διατηρήσουν την αποτελεσματικότητα στους χρήστες τους, με το πρώτο να εξακολουθεί να αναπτύσσεται και το δεύτερο να έχει ήδη επιτύχει μια τεράστια ανάπτυξη, οι καθημερινοί χρήστες του οποίου έχουν φράσει στα ύψη.

Το προφίλ των χρηστών του

Οι βασικοί χρήστες του TikTok είναι άτομα νεαρής ηλικίας –έφηβοι ή όσοι διανύουν τα πρώτα χρόνια των ‘20s–, ενώ βάσει γεωγραφίας τα 4/5 τους βρίσκονται στην Κίνα (μέσω της εφαρμογής Douyin) και το υπόλοιπο 1/5 να είναι διάσπαρτο σε όλο τον κόσμο. Η καθημερινή χρήση του TikTok από τους χρήστες ηλικίας 14-22 χρόνων ξεπερνά τη μιάμιση ώρα ημερησίως, ένα αρκετά τρομακτικό στατιστικό στοιχείο, το οποίο αποδεικνύει την όλο και μεγαλύτερη ενασχόληση των νεότερων ηλικιών με τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης.

Αυτό που διαπιστώνεται, ωστόσο, για το TikTok από τον συγκεκριμένο μέσο όρο χρήσης, είναι το γεγονός ότι οι χρήστες του διαθέτουν όλο και λιγότερο χρόνο ημερησίως για την ενασχόλησή τους με άλλες εφαρμογές και κανάλια κοινωνικών μέσων δικτύωσης.

Η αρνητική πλευρά του TikTok

Παρόλο τον ενθουσιασμό που έχει προκαλέσει η εφαρμογή στους χρήστες της και τα κέρδη που έφερε στην εταιρεία από όλο τον κόσμο, δεν είναι λίγες οι φορές που η μητρική εταιρεία είχε να αντιμετωπίσει και την αρνητική πλευρά της διαδεδομένης χρήσης της εφαρμογής της, τόσο από την πλευρά των γονιών των χρηστών, όσο και από τις κυβερνήσεις σε κάποιες από τις χώρες όπου διατίθεται.

Πιο συγκεκριμένα η μεγαλύτερη από τις προκλήσεις που είχε να αντιμετωπίσει η ByteDance ήταν αυτή από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ η οποία διαπίστωσε ότι η εφαρμογή συλλέγει παράνομα ιδιωτικές πληροφορίες των ανήλικων χρηστών της (ονόματα, email και γεωγραφικό στίγμα). Αν και στην πραγματικότητα οι περισσότερες από τις παραβάσεις είχαν διαπραχθεί από την Musical.ly με την συγχώνευση των δύο εταιρειών η ευθύνη μεταφέρθηκα στη ByteDance, η οποία κλήθηκε να πληρώσει ένα πρόστιμο ύψους 5,7 εκατομμυρίων δολαρίων –το ψηλότερο πρόστιμο που καταγράφηκε ποτέ στα χρονικά για την παράνομη συλλογή προσωπικών πληροφοριών ανηλίκων στις ΗΠΑ.

Στην Ινδία –μία από τις μεγαλύτερες αγορές χρηστών του TikTok με το 27% των downloads για το 2018 να έχουν καταγραφεί εδώ– η κυκλοφορία της εφαρμογής στα Google Play και AppStore απαγορεύτηκε για ένα μήνα, καθώς ένα από τα θέματα που είχε να αντιμετωπίσει η συγκεκριμένη εφαρμογή στη χώρα ήταν η επικράτηση των χρηστών που δημοσίευαν πορνογραφικό ή γενικά «επικίνδυνο» περιεχόμενο. Δεδομένης της δημοτικότητας της εφαρμογής στη νεολαία της Ινδίας, η κυβέρνηση της χώρας έπρεπε να λάβει τα μέτρα της.

Ωστόσο, κανένα από τα «εμπόδια» που συνάντησε το TikTok στο δρόμο του δεν ήταν αρκετό για να καταφέρει  να σταματήσει ή να μειώσει την ραγδαία εξάπλωσή του στον κόσμο, αν αναλογιστεί κανείς ότι για το 2019 χτύπησε ρεκόρ χρηστών αγγίζοντας τα 250 εκατομμύρια ημερησίως.