Παραδοσιακά οι περισσότεροι επιστρέφουν μετά τις χριστουγεννιάτικες γιορτές σε συνδυασμό με τις χειμερινές διακοπές, μερικά ως αρκετά κιλά παραπάνω. To lockdown και το συνεχές συχνά νευρικό τσιμπολόγημα, με την συνδρομή των εορτών των Χριστουγέννων που κουβαλούν άφθονα γλυκά αποτελούν καταστροφικό συνδυασμό.

Δυστυχώς μαζί με τις εορτές, ζούμε παράλληλα τη εποχή που το Lockdownέχει κλείσει αρκετό κόσμο στο σπίτι του. Οι ταχυμεταφορές μαζί με την εικονική πραγματικότητα της οθόνης, είτε λέγεται κινητό-ταμπλετ, είτε κομπιούτερ, είτε τηλεόραση, έχουν γίνει η καινούργια καθημερινότητα μειώνοντας στο ελάχιστο την σωματική άσκηση Η αφόρητη ψυχολογική πίεση που όλοι βιώνουν αυξάνει την διάθεση για υπερκατανάλωση κάθε είδους άχρηστων υγιεινών και ανθυγιεινών θερμίδων …

Ο κίνδυνος να εμφανιστούμε με πολύ αυξημένο βάρος μετά το τέλος του lockdown και των εορτών είναι μια σκληρή πραγματικότητα

Η παχυσαρκία, αποτελεί ένα από τους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου επιπλοκών και θνητότητας στην λοίμωξη με SARS 2 (COVID-19), αλλά και σε λοιμώξεις από άλλες αιτίες. Η συσχέτιση είναι αναλογική, δηλαδή όσο αυξάνει το βάρος τόσο αυξάνουν και οι κίνδυνοι επιπλοκών.

Η συχνότητα εμφάνισης της παιδικής παχυσαρκίας στη Βόρεια Αμερική έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Δυστυχώς το ίδιο συμβαίνει και στην χώρα μας.

Το 42% των αγοριών και το 38% των κοριτσιών στην Ελλάδα είναι υπέρβαρα, ενώ παχύσαρκα είναι το 20% των αγοριών και το 14% των κοριτσιών, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Πρωτοβουλίας Επιτήρησης της Παιδικής Παχυσαρκίας (COSI) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).

Τα στοιχεία αυτά, που αφορούν την περίοδο 2015-2017, παρουσιάσθηκαν στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για τη Μελέτη της Παχυσαρκίας, το οποίο πραγματοποιήθηκε στη Βιέννη μεταξύ 23-26 Μαΐου 2018.

Η παχυσαρκία στην παιδική ηλικία έχει συνδεθεί με την αυξημένη συχνότητα εμφάνισης του προδιαβήτη και / ή του Σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Όπως επίσης η παχυσαρκία σε όλες τις ηλικίες συνδέεται τόσο με την κακή ρύθμιση όσο και με την αύξηση των δραματικών επιπλοκών στον Σακχαρώδη διαβήτη όχι μόνο στον τύπου2, αλλά και στον τύπου1.

Η επιδημία του COVID-19 θα υποχωρήσει, η παχυσαρκία και ο Διαβήτης θα υπάρχουν διαχρονικά

Παχυσαρκία, Σακχαρώδης Διαβήτης και η σχέση τους με τον COVID-19

Σε μια μεγάλη διεθνή μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Lancet, για ασθενείς που εισήχθησαν στη μονάδα εντατικής θεραπείας (ICU) με COVID-19, το κύριο εύρημα ήταν μια αναλογική γραμμική συσχέτιση μεταξύ του δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ-ΔΜΣ) και της ανάγκης για επεμβατικό μηχανικό αερισμό. Διαπιστώθηκε ότι η πιθανότητα εμφάνισης σοβαρής αναπνευστικής δυσχέρειας (δηλ. απαιτήθηκε διασωλήνωση – μηχανικός αερισμός) αυξήθηκε σταδιακά με τον αυξανόμενο δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), ανεξάρτητα από διαβήτη, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία ή κάπνισμα.

Ο κίνδυνος ήταν «υψηλότερος για τους ηλικιωμένους και τους άνδρες, αλλά ο επόμενος πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη σοβαρής πνευμονίας εάν μολύνθηκε ήταν η παχυσαρκία.

Το ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ (CDC) των ΗΠΑ, με πρόσφατη ανακοίνωση του χαρακτηρίζει ως άτομα υψηλού κινδύνου για ανάπτυξη επιπλοκών μετά από λοίμωξη με COVID-19, τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2, αλλά με χαμηλότερο κίνδυνο του τύπου 1. Τα δεδομένα δείχνουν ότι ο καλύτερος έλεγχος της γλυκόζης σχετίζεται με καλύτερα αποτελέσματα στον COVID-19, ιδίως όσον αφορά τον χαμηλότερο κίνδυνο νοσηλείας, διασωλήνωσης και θανάτου

Με λίγα λόγια, η παχυσαρκία αποτελεί κακό προδιαθεσικό παράγοντα, ενώ η καλή ρύθμιση του σακχάρου συνολικά πριν τη λοίμωξη, αλλά και κατά την διάρκεια της νόσησης αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για το ευτυχές τελικό αποτέλεσμα.

Αυξημένο βάρος και τι σημασία έχει η διάγνωση Προδιαβήτη

Ως προδιαβήτη ονομάζουμε την κατάσταση στην οποία οι τιμές σακχάρου στο αίμα είναι υψηλότερες από το φυσιολογικό, αλλά όχι σε τιμές που να απαιτούν θεραπεία (Σάκχαρο νηστικοί πρωινό από 100-125mg/dl και 2 ώρες μετά από καμπύλη σακχάρου από 140-199mg/dl).

Ο προδιαβήτης δημιουργεί αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουμε Σακχαρώδη Διαβήτη στο μέλλον (4,5 ως 12/πλάσιο κίνδυνο ανά έτος). Το σημαντικότερο όμως είναι ότι ήδη στον προδιαβήτη η πιο σοβαρή άμεση επιπλοκή του Σακχαρώδη διαβήτη δηλαδή, ο κίνδυνος καρδιαγγειακών επεισοδίων, είναι παρών (2-4/πλάσιος κίνδυνος).

Ο προδιαβήτης αναστρέφεται εύκολα, με σχετικά μικρή απώλεια 5-10% του αρχικού μας βάρους.

Ο Προδιαβήτης και η εξέλιξη του σε Διαβήτη σχετίζονται κυρίως με τα κιλά. Αυτές οι πληροφορίες υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη για αποτελεσματικές προληπτικές στρατηγικές που μπορούν να εφαρμοστούν ιδίως στους νέους για να μειωθεί η πιθανότητα εμφάνισης προδιαβήτη ή διαβήτη τύπου 2 αργότερα στη ζωή τους. Στρατηγικές που δυστυχώς κατατροπώνονται… στις γιορτές και τις περιόδους των διακοπών.

Σακχαρώδης διαβήτης, έχει σημασία το είδος της διατροφής, ή είναι μόνο θέμα κιλών…

Η επίπτωση του Σακχαρώδη Διαβήτη αυξάνεται γραμμικά με την αύξηση του βάρους. Αυτό είναι πλέον αποδεδειγμένο από πολλές μελέτες. Η παχυσαρκία και το πολύ αυξημένο βάρος κυρίως και όχι το είδος της διατροφής (το “υγιεινό” φαγητό, όπως ισχυρίζονται μερικοί) θεωρείται από τις περισσότερες μελέτες , ως ο πιο σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας για την εμφάνιση του Σακχαρώδη διαβήτη

Μία πρόσφατη ωστόσο, μελέτη του 2018 από τον Καναδά*, στόχευσε στην εκτίμηση της επίδρασης διαφόρων ομάδων τροφίμων και μακροθρεπτικών συστατικών στην ευαισθησία και την έκκριση ινσουλίνης κατά τρόπο προοπτικό σε διάρκεια των 2 ετών. Αυξημένη ευαισθησία του σώματος μας στην ινσουλίνη συνεπάγεται μειωμένο κίνδυνο για Διαβήτη.

Η μελέτη ήταν η πρώτη προοπτική μελέτη με μακρά διάρκεια (2 έτη ) που ερεύνησε την επίπτωση της ποιότητας της διατροφής στην πρόληψη αλλά και στη καλύτερη ρύθμιση του ΣΔ στους νέους.

Υπήρχαν κάποιες ενδείξεις που υποδήλωναν ότι η κατανάλωση ζωικού λίπους μπορεί να επηρεάσει μεταβλητά την ευαισθησία στην ινσουλίνη αργότερα στη ζωή και μάλιστα ανάλογα με τον τύπο του περιεχομένου λίπους. Άλλες ενδείξεις υποδεικνύαν την ευεργετική επίδραση της υψηλής πρόσληψης φυτικών ινών στην ευαισθησία στην ινσουλίνη. Ωστόσο, οι περισσότερες μελέτες σχετικά με την επίδραση της διατροφής στην ευαισθησία στην ινσουλίνη ή τη γλυκαιμική απόκριση ήταν σχετικά μικρής διάρκειας και ακόμη λιγότερες ήταν προοπτικές.

Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης επιβεβαίωσαν ότι η αυξημένη πρόσληψη φρούτων, λαχανικών, φυτικών ινών και ζωικών καλής ποιότητας, δηλαδή χαμηλά σε λίπος, συσχετίζεται με βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη, άρα των τιμών του σακχάρου στο αίμα σε παιδιά με οικογενειακό ιστορικό παχυσαρκίας. Η μελέτη αυτή έδειξε επίσης ότι αντίθετα, οι αυξημένες ποσότητες κορεσμένων λιπαρών οξέων (ζωικά λίπη) συσχετίζονται με αύξηση στην αντίσταση στην ινσουλίνη (μείωση της ευαισθησίας).

Συνολικά, η μελέτη αυτή υπογραμμίζει τη σημασία των ισορροπημένων πλούσιων σε φυτικές ίνες γευμάτων καθώς και την σημασία του ελέγχου της ποσότητας όσον αφορά την πρόληψη όσων βρίσκονται σε κίνδυνο για προδιαβήτη-διαβήτη αλλά και την καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου για όσους ήδη έχουν Διαβήτη.

Λιγότερες θερμίδες καλύτερη ποιότητα διατροφής είναι το μήνυμα.

Προσοχή στις μακροχρόνιες επιπλοκές του Σακχαρώδη Διαβήτη κατά τη διάρκεια της πανδημίας

Τα άτομα με Διαβήτη που έχουν προβλήματα με τα άκρα τους (Διαβητικό Πόδι), φαίνεται ότι είναι σε αυξημένο κίνδυνο για επιπλοκές.

Υπήρξε μια πολύ καλή αναδρομική μελέτη επισκόπησης στατιστικών ανακοινώσεων, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Journal of the American Podiatric Medical Association, η οποία εξέτασε ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε μια χειρουργική εξέταση ποδιών και αστραγάλου κατά τους πρώτους 8 μήνες της πανδημίας.

Διαπίστωσαν ότι οποιοδήποτε επίπεδο ακρωτηριασμού ήταν 10,8 φορές υψηλότερο κατά τη διάρκεια των 8 μηνών της πανδημίας από ό, τι πριν από την πανδημία, και ο κίνδυνος μείζονος ακρωτηριασμού αυξήθηκε με αναλογία πιθανότητας 12,5. Έδειξαν επίσης ότι υπήρξε αύξηση της σοβαρότητας των λοιμώξεων.

Αυτό είναι πολύ σοβαρό, διότι σημαίνει ότι οι ασθενείς που έχουν προβλήματα στα κάτω άκρα δεν ελέγχονται αρκετά συχνά και δεν παραπέμπονται σε περίθαλψη αρκετά σύντομα.

Οι άνθρωποι φοβήθηκαν επίσης να δουν τον οφθαλμίατρο. Νομίζω ότι τα άτομα με Διαβήτη θεωρούν επικίνδυνο τον οφθαλμίατρο επειδή πρέπει να πλησιάσουν πολύ κοντά στο άτομο που κοιτάζει τα μάτια τους.

Μια μελέτη από το Ισραήλ διαπίστωσε μείωση κατά 50% στα άτομα που εισέρχονταν για τις απαιτούμενες ενέσεις κατά του VEGF. Πρόκειται για άτομα με πολύ σοβαρή οφθαλμική νόσο που δεν παρακολουθούν συστηματικά, αντιμετωπίζοντας κίνδυνο ακόμα και τυφλώσεως.

Πρέπει πραγματικά λοιπόν να διασφαλίσουμε ότι τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη θα παρακολουθούν τακτικά την εξειδικευμένη περίθαλψη των ματιών τους και των ποδιών τους, γιατί διαφορετικά μπορούν να οδηγηθούν σε σοβαρές συνέπειες.

Δύο μηνύματα για την ζωή και τις διακοπές… στο σπίτι, τις γιορτές και τον COVID-19

Η υιοθέτηση μιας διατροφής στις γιορτές με έμφαση εκτός από τα γλυκά…, στα λαχανικά την τουλάχιστον άφθονη πρόσληψη φυτικών ινών καθώς και στα χαμηλά λιπαρά μαζί με την μείωση των κορεσμένων λιπαρών οξέων. Αυτό αποτελεί μια λογική και έξυπνη συμπεριφορά για τις ημέρες που η συνηθέστερη διασκέδαση είναι η γαστριμαργία.

Η σωματική άσκηση έστω και αν είναι απλό καθημερινό περπάτημα, ένα ποδήλατο η ένας διάδρομος, θα βοηθήσει τη ψυχολογία μας και το ανοσιακό μας επίπεδο πολύ περισσότερο από την αφελή και συχνά επικίνδυνη υπερκατανάλωση βιταμίνης C.

Αυτές οι συμπεριφορές θα βοηθήσουν τα άτομα με Σακχαρώδη διαβήτη να μείνουν με χαμηλές τιμές σακχάρου και να έχουν καλύτερη ρύθμιση που αποδεδειγμένα προστατεύει από κάθε λοίμωξη.

Η προσπάθεια να μην «βάλουμε» κιλά στις γιορτές απαιτεί θέληση και εγκράτεια. Η ενδοοικογενειακή υποστήριξη και συμμετοχή στην τήρηση κανόνων διατροφής, στην παρότρυνση και συμπαράσταση για καθημερινό πρόγραμμα άσκησης ιδίως στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, είναι πολύ μεγάλης σημασίας για επιτύχουμε την πειθαρχία και τη σωστή συμπεριφορά στον εαυτό μας.